Zorgverzekering

Wilt u een zorgverzekering vergelijken? Klik hier!

Hoe werkt het eigen risico van een zorgverzekering?

Iedere volwassen Nederlander krijgt te maken met het verplichte eigen risico, ongeacht bij welke zorgverzekeraar hij is aangesloten. Het eigen risico is een vastgesteld bedrag dat voor iedereen hetzelfde is. Het is het bedrag dat je zelf moet betalen wanneer je zorgkosten maakt. Het gaat op voor de meeste zorgkosten die onder de basis zorgverzekering vallen. In 2019 is het verplichte eigen risico, net als het jaar ervoor, vastgesteld op 385 euro.

Welke zorg valt er onder het eigen risico?

De eerste 385 euro die je aan meestal onder het basispakket vallende zorgkosten maakt, zijn dus vaak voor je eigen rekening. Breng je een bezoek aan je huisarts of aan de huisartsenpost, dan wordt daarvoor niets in rekening gebracht. Ga je naar de spoedeisende hulp, dan is dat wel weerhet geval. Door je huisarts voorgeschreven medicijnen en bloedonderzoeken komen eveneens voor eigen rekening, net als ziekenhuiszorg, ambulancevervoer en paramedische zorg uit het basispakket, zoals fysiotherapie.

Waarom bestaat het eigen risico?

De enigenrisicoregeling is in 2008 door de overheid in het leven geroepen. Het drempelbedrag bedroeg toen 150 euro, maar dit is in de loop der jaren fors gestegen. De reden van de invoering van het eigen risico was het remmen van de zorgvraag van verzekerden. Vanwege de volledige dekking van allerlei zorgkosten gingen veel mensen gemakkelijk naar hun huisarts of een specialist. Om deze laagdrempeligheid te verminderen, is het eigen risico bedacht. Ook werden zo de totale Nederlandse zorguitgaven beter beheersbaar.

Het verschil tussen het eigen risico en de eigen bijdrage

De termen eigen risico en eigen bijdrage worden nogal eens door elkaar gehaald. Ook al hebben de twee maatregelen veel van elkaar weg, toch bestaat er een essentieel verschil. Zo geldt het eigen risico voor alle zorg uit de basisverzekering, maar de eigen bijdrage op een bepaald aantal zorgvormen. Hierbij kun je denken aan hoortoestellen, kunstgebitten, pruiken, maar ook ziekenhuisbevallingen zonder medische indicatie. In tegenstelling tot het eigen risico is de eigen bijdrage gedurende het jaar variabel.

Het vrijwillig eigen risico

En om het plaatje helemaal compleet te maken: behalve het verplichte eigen risico en de eigen bijdrage bestaat er ook nog de vrijwillige eigen bijdrage. Wanneer je geen of een minimale medische voorgeschiedenis hebt en op het moment gezond bent, is het afsluiten hiervan een potentieel voordelige zet. Een vrijwillig eigen risico betekent dat je bovenop de huidige standaard 385 euro extra betaalt in het geval je zorg nodig hebt. Daar tegenover staat de aanzienlijk lagere maandpremie.

Het eigen risico en aanvullende verzekeringen

Elke Nederlander kan ervoor kiezen om alleen een basisverzekering af te sluiten, of ook te kiezen voor een aanvullende verzekering. Deze aanvullende verzekeringen bestaan in verschillende categorieën. Des te hoger de categorie, des te meer aanvullende zorg je laat verzekeren en des te hoger je maandpremie is. Het eigen risico is niet van toepassing op deze aanvullende zorg. Deze zorg betaal je dus nooit uit eigen zak. Sommige aanvullende verzekeringen geven overigens ook een vergoeding voor de eigen bijdrage. 

Overstappen naar een andere zorgverzekering

In verzekeringenland zijn veranderingen aan de orde van de dag. Dit geldt wat zorg betreft niet alleen voor de basisverzekering, maar ook voor de aanvullende verzekeringen. Elk jaar veranderen zorgverzekeraars hun pakketten en premies. Alhoewel de meeste mensen dit niet doen, loont het wel de moeite om elk jaar af te wegen welke zorgverzekeraar er het beste bij jou past. Overstappen op een andere zorgverzekeraar gebeurt meestal vanwege een ontoereikende dekking door je huidige verzekeraar, of een elders lagere premie. In dit artikel lees je waarom je kunt overstappen en hoe je te werk gaat.

Wat moet je doen om over te stappen?

Overstappen naar een andere zorgverzekering is niet moeilijk, het vereist alleen tijd en het nodige zoekwerk. Wat dat laatste betreft kunnen vergelijkingswebsites je ook een eindje op weg helpen. Het eerste wat je moet doen als je erover nadenkt om over te stappen, is voor jezelf na te gaan welke zorg je nodig hebt. De nieuwe poliswaarden en de vastgestelde premiehoogte voor volgend jaar worden gedurende het eind van het jaar door je zorgverzekeraar naar je toe gestuurd. Vergelijk dit goed met jouw wensen en de inhoud van verzekeringen bij andere maatschappijen.

Contracten met zorgverleners

Ben je van plan over te stappen op een andere zorgverzekering, ga dan na welke voorwaarden voor vergoedingen er gelden bij je potentieel nieuwe verzekeraar. Gelden de vergoedingen voor alle patiënten, of alleen voor een specifieke categorie? Controleer ook of deze zorgverzekeraar voor het komende jaar wel contracten heeft afgesloten met de zorgverleners van jouw voorkeur. Verzekeraars doen dit om controle te houden op de prijs en de kwaliteit. Bezoek je echter al een tijd dezelfde fysiotherapeut of psycholoog bijvoorbeeld? Dan is het niet fijn om vanwege een overstap van verzekering noodgedwongen van behandelaar te moeten veranderen.

Een bekend verhaal: brillen en lenzen

Je hebt het ongetwijfeld wel vaker gehoord, of misschien zelf al eens gedaan: overstappen naar een andere zorgverzekeraar vanwege de vergoeding van brillen en lenzen. Alleen bij medische noodzaak worden deze uit de basisverzekering vergoed. De meeste zorgverzekeraars vergoeden ‘gewone’brillen en lenzen maar één keer per twee jaar. Dat terwijl de kosten van een bril behoorlijk kunnen oplopen, zeker wat betreft merkbrillen. Het afsluiten van een uitgebreidere aanvullende verzekeringen bij dezelfde verzekeringsmaatschappij heeft daarbij geen zin. Om die reden kiezen veel bril- en lensdragers voor een overstap om deze kosten opnieuw te kunnen dekken.

De eventuele collectiviteitskorting

Een collectieve zorgverzekering is een verzekering die je met een grote groep mensen afsluit. Dit kunnen leden van een sportclub of andere vereniging zijn, maar meestal betreft dit werknemers binnen eenzelfde bedrijf. Met een collectieve zorgpolis krijg je collecitiviteitskorting, oftewel korting op de gewoonlijke premie. Normaal gesproken kun je slechts één keer per jaar overstappen, tot 1 januari. Verander je echter van baan en ga je naar een werkgever met een collectieve verzekering (of juist andersom), dan kun je direct wisselen van zorgverzekering. Dit doe je uiterlijk een maand nadat je bij je nieuwe werkgever bent gestart. 

Het verplicht eigen risico van een zorgverzekering

Elke Nederlander vanaf 18 jaarheeft zijn eigen zorgverzekering en krijgt hierdoor ook te maken met het verplicht eigen risico. Het geldende bedrag is voor iedereen hetzelfde, ongeacht leeftijd, medische voorgeschiedenis of de verzekeraar waarbij men is aangesloten. Het bedrag wordt namelijk door de overheid vastgesteld. Wanneer de hoogte ervan verandert, verandert deze voor iedereen. In 2019 is het verplicht eigen risico vastgesteld op 385 euro per persoon, net als de twee voorgaande jaren.

Wat houdt het verplicht eigen risico in?

Als Nederlander betaal je elke maand premie voor je zorgverzekering. Dit kan een premie voor alleen de basisverzekering betreffen, maar ook een premie voor een basis- en aanvullende verzekering. Wat je verzekert, hangt van jou af. Desondanks wordt niet alle zorg gedekt, maar geldt er ook een bedrag dat je zelf moet betalen als je zorgkosten maakt. Dit noemen we het verplicht eigen risico. De eerste 385 euro die je in een jaar dus verbruikt, komen voor jouw eigen rekening. Elk jaar start de teller weer op nul.

Het doel van het eigen risico

Toen de overheid in 2008 het verplicht eigen risico in het leven riep, had hij daarmee een duidelijk doel voor ogen. De zorgkosten in Nederland werden namelijk alsmaar hoger. Het vragen van zorg was dusdanig laagdrempelig, dat er werd overvraagd. Om dit gedrag te ontmoedigen en zo de kosten binnen het Nederlandse zorgstelsel te drukken, is het eigen risico bedacht. In 2008 lag de hoogte ervan op 150 euro en is daarna sterk gestegen. De laatste jaren is het bedrag stabiel.

Geldt het verplicht eigen risico voor aanvullende verzekeringen?

Voor de meeste zorgkosten die onder de basis zorgverzekering vallen, geldt het verplicht eigen risico. Hierbij kun je denken aan een bezoek aan de spoedeisende hulp, maar ook bepaalde onderzoeken en medicijnen die door je huisarts aan je zijn voorgeschreven. Ook geldt het eigen risico voor ziekenhuiszorg en vervoer per ambulance. Waar het niet voor geldt, is de aanvullende zorgverzekering. Verzeker je je dus voor aanvullende zorg, dan hoeft de eerste 385 euro dus niet door jouzelf betaald te worden.

Het verschil tussen het eigen risico en de eigen bijdrage

Behalve het verplicht eigen risico bestaat er ook de eigen bijdrage. De twee maatregelen worden, niet verwonderlijk, vaak met elkaar verward. Toch bestaat er een belangrijk verschil. Het eigen risico is het vaste bedrag dat je eerst zelf moet betalen. De eigen bijdrage betreft het stukje van een rekening dat je altijd zelf moet betalen. Het kan dus ook zijn dat je zorg krijgt waarvoor zowel het eigen risico als de eigen bijdrage gelden.

Het vrijwillig eigen risico

Behalve de eigen bijdrage en het verplicht eigen risico, bestaat er ook het vrijwillig eigen risico. Het afsluiten daarvan is voor jou interessant als je een lage zorgvraag hebt en een minimaal medisch verleden. Hierdoor verwacht je ook het komende jaar weinig zorg nodig te hebben. Door de kans op het moeten betalen van een hoger eigen risico te verhogen, staat daartegenover dat je een lagere maandpremie betaalt. Gebruik je in het komende jaar daadwerkelijk geen zorg, dan ben je een stuk goedkoper uit. 

Een zorgverzekering afsluiten: waar moet je over nadenken?

Elke Nederlander van 18 jaar en ouder is verplicht om een zorgverzekering af te sluiten. De basis zorgverzekering omvat de voor elke inwoner medisch noodzakelijke zorg. Voor sommige soorten zorg moet je zelf (een gedeelte) betalen uit het verplicht eigen risico. Behalve de basis zorgverzekering, overweeg je ook of een aanvullende verzekering voor jou de moeite waard is. Dit is niet verplicht. Je sluit dergelijke verzekeringen af als je denkt dat de basis zorgverzekering je niet voldoende dekking biedt.

Wat is de basis zorgverzekering?

De basis zorgverzekering omvat alle medisch noodzakelijke zorg. Behalve dat jij als volwassene de plicht hebt om een dergelijke verzekering af te sluiten, hebben verzekeraars de zogeheten acceptatieplicht. Zij mogen dus niet weigeren om personen op te nemen in hun basisverzekering. De overheid bepaalt de dekking van de basisverzekering. Daardoor is deze bij elke zorgverzekeraar hetzelfde. De kosten van een dergelijk basispakket kan echter wel per maatschappij verschillen. Er bestaan ook verschillen in soorten basis zorgverzekeringen.

Welk soort zorgverzekering past het beste bij jou?

Je kunt kiezen uit diverse soorten basis zorgverzekeringen. Zo bestaan er de restitutiepolis en de naturapolis. Het verschil wordt gedefinieerd door de keuzevrijheid die de polissen je bieden. Sluit je een restitutiepolis af, dan kun je zelf kiezen bij welke zorgaanbieder jij je zorg ‘haalt’. Je schiet de kosten voor en je verzekeraar betaalt het je achteraf terug. Kies je voor een naturapolis, sluit je zorgverzekeraar contracten af met de aanbieders. Je rekeningen worden direct door de verzekeraar betaald.

De zin van een aanvullende zorgverzekering

Maak je gebruik van zorg die niet vanuit de basis zorgverzekering wordt vergoed? Of verwacht je hier in de nabije toekomst gebruik van te zullen maken? Dan overweeg je het afsluiten van een aanvullende zorgverzekering. Vrijwel altijd sluit je deze af bij dezelfde zorgverzekeraar als waar je je basis zorgverzekering ook hebt lopen. Wil je dit bij een andere verzekeraar doen, dan komen daar extra kosten bij kijken. In tegenstelling tot de basisverzekering, geldt er voor de aanvullende verzekering geen acceptatieplicht.

Let op de hoogte van je premie

Voordat je eventueel een aanvullende zorgverzekering afsluit, is het wel van belang om te kijken naar wat dit doet met je maandelijkse premie. Als je hier niet bij stilstaat, kan het zomaar zijn dat je jaarlijks uiteindelijk meer premie betaalt dan dat je declarabele zorgkosten maakt. Vaak geldt dit voor onder andere een tandartsverzekering. Heb je een gezond gebit, dan is het verstandiger om de jaarcontrole uit eigen zak te betalen dan er maandelijks een premie voor af te dragen.

Het eigen risico

Tot slot is er nog het eigen risico. Deze geldt voor veel van de kosten die onder de basisverzekering vallen. Anno 2019 betaal je de eerste 385 euro zelf. Dit bedrag is bij elke verzekeringsmaatschappij even hoog omdat het door de overheid wordt vastgesteld. Sommige basiszorg, zoals huisartsenbezoek, wordt niet belast met het verplicht eigen risico. Ben je helemaal gezond, heb je een minimale medische voorgeschiedenis en verwacht je op de korte termijn geen problemen? Dan kun je ook voor een extra, vrijwillig eigen risico kiezen. Je maandpremie daalt hiermee aanzienlijk.